Darwin ve Beagle Serüveni Üzerine
Şöyle tek başıma çocuklarıma dikkat etmek zorunda olmadan bir kitapçıyı gezmek fırsatı bulduğumda, bunu zevkle değerlendirirken içimde finansal durumumun istediğim kitapları almama izin vermeyeceğini bilmenin burukluğu da vardı. Bu nedenle çok satanlara ve yeni çıkanlara kısaca göz attıktan sonra, Kuş Araştırmaları Derneği’nin yayınladığı Kuş Gözlemcisinin Cep Kitabı’nı biraz incelemek ümidiyle bu kitabın olabileceği raflara baktım ama bulamadım. Son zamanlarda ismini sıkça duyduğumuz –Doğumunun iki yüzüncü yılı olması da isminin basında sıkça yer bulmasına bir etken- Darwin ile ilgili bir kitap bulabilir miyim diye, bakınmaya başladım. Gerçekte ‘’Türlerin Kökeni ‘’ adlı yapıtını okumak istediğimden bilim kitaplarının olduğu rafa geldim. Tübitak Yayınları dışındakilerin nesnelliğine pek güvenemediğimden onlara göz ucuyla baktım. -Tübitak Yayınları’nın kitapları hem ucuz, hem baskısı kaliteli, hem de içerik olarak doyurucudur. -Türlerin Kökeni’ni bulamadım. Ancak ‘’Darwin ve Beagle Serüveni’’ şömiz kapaklı ve ciltli olarak hem de pırıl pırıl baskısı ile karşımda duruyordu. Ederi de uygundu. Kitap Melbourne doğumlu, Londra’da dış muhabir olarak çalışmış Alan Moorehead adlı bir gazeteci tarafından yazılmıştı. İçeriğini de şöyle bir inceleyince hemen kasaya yöneldim.
Yapıt Darwin’in Beagle gemisiyle çıktığı seyahati daha doğrusu araştırma gezisini anlatıyordu. Yazar tarihsel sıraya sadık kalmış ve bir romancı üslubu ile yolculuğu başından itibaren yazıya dökmüş. Bu gezideki ilginç anekdotlarla birlikte Darwin’in ‘’Evrim Teorisi’’ nin kafasındaki oluşma süreciyle ilgili ipuçları da veriyor. Ayrıca Darwin’in çalışkanlığı satır aralarında hemen fark ediliyor. Böylelikle Einstein’ın ‘’Dâhilik, yüzde doksan dokuz çalışma yüzde bir zekâdır.’’ sözü doğruluğunu bir kez daha kanıtlıyor. Yapıtta Darwin’in yaptığı yolculukta nerelerde durduğu, neler yaptığı hakkında bilgiler var. Şunu belirtmeden geçemeyeceğim; Darwin hiç de doğa korumacı değilmiş. Falkland tilkisinin kafasına vurarak öldürmesi buna bir örnek. Ancak onun yaşadığı dönemde ‘’Doğa Korumacılığı’’ ne derece gerekliydi, bu da tartışılır. Belki de o zamanlar doğa korumaya gerekli önem verilseydi, dünyamız bugünkü durumda olmazdı. Elbette Darwin’in bilimsel çalışmaları olmasaydı insanlık o Falkland tilkisinden çok daha fazlasını kaybederdi. Her neyse tekrar kitaba dönmekte fayda var.
Yazar bunları derlemek için Darwin’in günlüklerinden, gemi kaptanının yazdığı kitaplardan yararlanmış. Daha sonra ''Türlerin Kökeni'nin '' yazılma ve yayınlanma süreci hakkında da bilgiler var. Dedesinin evrim üzerine çalışmalar yapmış olması da Darwin’in en azından bilinçaltında bunlardan etkilenmiş olabileceğini akla getiriyor. Teorisini kafasında kurduktan, hatta yazılarını hazırladıktan çok daha sonra kitap haline getirip yayınlamaya cesaret edebilmesi o dönemin şartlarında pek anormal görünmüyor. Gerçekte ülkemizde bugünlerde yaşananlar çok daha fazla anomali içeriyor. Örneğin; Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi’nin Mart sayısı hazırlanırken kapakta Darwin resmi ve içerikte de Darwin ile ilgili yazılar olduğu ancak bunların daha sonra bilim kurulu tarafından sansürlendiğini okuduğumda gülsem mi, ağlasam mı bilemedim.Tamamen her türlü ideoloji, inanç ve hurafelerden bağımsız olarak çalışması gereken bir kurumun başına gelenler son derece üzücü.
Sonuç olarak ‘’Darwin ve Beagle Serüveni’’ gerek akıcı anlatımı ,gerek içerdiği bilgiler ile kitaplıklarda yerini hak ediyor.