Kılıçdaroğlu’nun Mevkii Belli Oldu: Sağ(a) Açık Oynuyor!

“Yeni” CHP’nin, bütün değişim söylemlerine rağmen eski, bildik, aşina politik tavırlar sergilemekte olduğu milletvekili aday listesi açıklandığında iyice anlaşıldı. Göreli olarak sola vurgu yapan popülist seçim beyannamesine rağmen, özellikle sağ seçmen kitlesinden oy alabilmek amacıyla geçmişleri itibariyle ayan beyan sağcı olan politik figürlerin aday gösterilmesi nasıl açıklanabilir. Sol cenahta olduğunu iddia eden bir siyasal parti sağcı adaylarla topluma daha doğrusu seçmene neyi ispatlamaya çalışmaktadır. Siyasi tercihini sağdan yana kullanan seçmen, “gerçek” sağ partiler ortada dururken, kafa karışıklığıyla malul bir partiye neden meyletsin ki. Sol politik programı olduğu iddiasını inandırıcı kılmak maksadıyla solcu adaylara yer vermek daha mantıklı değil midir? Yoksa programın sol içerik taşıması bahane, sağ açılım şahane midir? Bahsettiğimiz konular ve sorular mantıklı bir şekilde yanıtlanmaya muhtaçtır. Zira “Yeni” Chp’nin aslında bildiğimiz Chp’nin bir tekrarı olduğu ve yeni vasfının sadece söylem düzeyinde kaldığına işaret etmektedir.

Eski başkan Deniz Baykal hizipçi, milliyetçi, devletçi, vesayetçi ve kendi iktidarına(parti) düşkün siyasi kimliğiyle soldan oldukça uzakta duruyordu. Üstelik partinin sosyal-demokrat kimlikleriyle tanınmış önemli figürlerini de tasfiye etmişti. Parti o haliyle sola bir hayli uzakta ve hatta milliyetçi sağ çizgiye oldukça yakında duruyordu. MHP ile CHP arasındaki politik konumlanış hemen hemen aynıydı. Kemal Kılıçdaroğlu böylesi bir atmosferde partinin genel başkanı oldu. Hemen ertesinde ise Baykal’dan farklı bir siyaset izleyeceğinin ve tekrar sol kulvara geçeceğinin sinyallerini veriyordu. Küskün sosyal-demokratları partiye davet edeceğini ve halkçı bir programla ve yeni bir anlayışla hareket edeceğini vaat ediyordu. Buna mukabil çok geçmeden görüldü ki,”Yeni” CHP, Baykal’ın CHP’sinden çok da farklı değil. Sol siyaset yaparak politik tabanın genişletilmesi yerine, sağ adaylarla partiyi sağa açma tipik bir Baykal politikası. Bunun yanında Ergenekon davasından tutuklu sanıkların mebus adayı olarak gösterilmesi ve Ergenekon davasının avukatlığına soyunulması da Baykal’dan miras kalan politik tavırlardır. Ergenekon davası sulandırılarak muhalifleri susturma politikasına dönüştürülmüştür. Bu ayrı bir konudur. Fakat memlekette başka aday yokmuş gibi özellikle Ergenekon’dan yargılanan ya da tutuklananların aday gösterilmesi çok da tutarlı bir siyaset biçimi değildir. Yine partinin eski tüfeklerinin aday gösterilmeyerek dışlanması da Baykalcı bir zihniyet biçimidir. Son tahlilde denilebilir ki, Baykal partinin genel başkanlığını bırakmıştır fakat fikirleri ve siyaset anlayışıyla hala CHP’nin iktidar koltuğunda oturmaktadır.

Kılıçdaroğlu’nun CHP’si, 12 Haziran genel seçimlerine aile sigortası, askerlik süresinin kısaltılması, anti-demokratik bazı kurumların lağvedilmesi gibi afakî vaatlerle giriyor. Özellikle laiklik, demokratik hak ve özgürlükler konularında da somut bir şeyler ortaya koymadı. Azınlıklar, Alevilik, Kürt sorunu gibi hassas konulara da mümkün mertebe değinmemeyi yeğliyor. Zira bahsedilen konularda gerçekten demokratik bir program ortaya koyma gibi bir niyeti olmadığı da anlaşılıyor. Seçmen tabanının büyük çoğunluğunu oluşturan “laikçi”,milliyetçi ve askeri vesayeti savunan kesimlerin oylarını kaybetmemek için ülkenin en temel özgürlük ve eşitlik konularını muğlâk açıklamalarla geçiştirmeyi mecburiyet addediyor. Özellikle Alevi oylarının çok büyük bir kısmını alacağını bildiği için, gerçek anlamda bu sorunla yüzleşmeyi ve çözüm yolları üretmeyi adeta fuzuli görüyor. Son tahlilde Kılıçdaroğlu’nun aile sigortası ve askerlik süresinin kısaltılması dışında somut bir seçim vaadi olmadığı anlaşılıyor.

Yeni açıklanan iktisat politikası detaylı bir program ortaya koyuyor gibi gözükmektedir. Fakat politik iktisatta ve sosyal demokrasinin iktisada bakışında en temel unsurlardan biri bölüşüm ilişkileridir. Eşit bir bölüşüm gerçekleşmediği sürece ekonominin “tıkır tıkır” işlemesi özellikle orta-alt gelir düzeyine sahip insanlar için hiçbir anlam ifade etmez. Sol bir partinin hitap edeceği, etmesi gerektiği toplum kesimleri de orta-alt gelir grubuna sahip insanlar olduğuna göre bölüşüm mekanizması etkin bir biçimde devreye sokulmazsa ekonominin iyi yolda olmasının fazlaca bir anlamı yoktur. Aile sigortası eşitlikçi bir toplum modelinin inşası yolunda kuşkusuz önemli bir adımdır. Ancak sosyal devlet güçlendirilmeden, eğitim, sağlık, istihdam gibi temel sorunlar çözülmeden yol alınacağına inanmak safdillik olur. Bununla birlikte Marxist terminolojide kullanılan, üstyapının göreli özerkliği kavramını burada vurgulamak gerekir. Toplumun bilinç düzeyi, hukuk, demokrasi gibi kavramlar ekonomik gelişmenin belirli bir aşamasına tekabül eder. Üstyapıyı şekillendiren altyapının yani ekonominin gelişmişlik düzeyidir. Fakat üstyapı da göreli özerk yapısıyla altyapıyı şekillendirir. Vurgulamak istenen, demokratik bir toplum yolunda atılması gereken adımlar sürekli ertelendiği sürece, salt ekonomik gelişmeyle toplum refahının artacağına inanmak tipik bir sağ zihniyettir. Kürt sorununu Güneydoğu sorunu olarak tanımlayıp yatırım yaparak bu sorunun aşılacağına inanmak gibi. Ki Kılıçdaroğlu’nun “Yeni” CHP’si, sadece ekonomik refah yoluyla toplumsal gelişmenin artacağına inanmış gözükmektedir. Son tahlilde evrensel sosyal demokrasinin değerlerine şuradan buradan dokunarak ve özünde sağ zihniyetin topluma bakışıyla hareket ederek sol bir parti olunamaz.

Kılıçdaroğlu’nun “Yeni” CHP’si ve değişim anlayışı, Sicilyalı Prens Lampedusa’nın “hiçbir şeyi değiştirmemek için her şeyi değiştirmek gerekiyordu” sözünü hatırlatmaktadır. Baykal döneminde uygulanan politikalar, hususiyetle partinin sağa açılımı, Cumhuriyet değerleri konusundaki “hassasiyetler”, temel hak ve özgürlükler konusunda bireyi değil devleti koruyan sistemin idamesini sağlama düşüncesi, vesayetçi sistemin devamı yolunda harcanan çabalar gibi birçok temel konuda hala hiçbir değişim emaresi görülmemektedir. Bütün bunlar göz önüne alındığında Lampedusa’nın sözleri isabetli bir yorum olarak cuk oturmaktadır. Partide birçok şey değişmiş gibi görünmektedir. Fakat bu değişim aslında hiçbir şeyin değişmediğini anlamamıza engel olmamaktadır. CHP, kentli orta sınıfa hitap eden, sınıfsal konumları itibariyle emekçi kesimleri kendine çekmeyi başaramayan, gerçekten seküler düşünen değil de görüntü olarak “laikçi” kesimin oy verdiği, devletçi, milliyetçi, vesayetçi bir parti olma vasfını hala korumaya devam etmektedir. Ve yine belirtmek gerekir ki Baykal’ın iktidarı devam etmektedir hala.

Kılıçdaroğlu’nun CHP’si, çok büyük bir sürpriz olmazsa 12 Haziran seçimlerinden yine ikinci parti olarak çıkacak ve aslında yine mağlup olacaktır. Büyük bir ihtimalle bu mağlubiyetin sebepleri araştırılmayacak ve hele de yüzde otuz ya da yakın bir oy oranına ulaşılırsa başarı sayılacaktır. Ve hatta Baykal dönemi gibi küçük bir oy artışı bile bir şekilde başarı olarak değerlendirilecektir. Asıl kaybeden ise aslında politik programı itibariyle sola değil sağa daha yakın olan CHP’ye oy veren seçmen kitlesi olacaktır. Türkiye toplumunun kaderi de muhafazakâr İslamcıların insafına kalacaktır.
21 Nisan 2011