İnşa ya da bina edilen yapınız, tarihseldir. Evrimseldir. Çevre basınçlı seçilimledir. Tarihselliğin insanla olan başlangıç içindeki kişinin; kendi içinde ve kişi dışından kaynaklı iç-dış basıncının seçilişiyle yönelen eylemsel oluşumları vardı.

Evren inşa ile başlar. Evren inşa demektir. Doğaya yönelme eyleminize karşı doğanın gösterdiği zorluklar nedeniyle sizin de bu zorluklara karşı mota mot olmasa bile belli bir tutum alış ve davranış tekrarlarınız vardır. Çevre basınçlı bu baskılar nedenle kişinin doğada bulduklarıyla yetindiği dönemler vardı.

Kişi bu dönemler içinde tekil durumlaydı. Veya grup ileydi. Ya da sürü davranışı içinde olmakla düzensiz enerji salınımları yapmanın türlü biçimi içinde türlü sağlama yapmanın dönem aşamaları vardır.

Bu dönemlerin niceliksi birikimler bir geçiş dönemiyle; totem grup çevrimli, özyineleme veren, kolektif sağlama olmasıyla, kolektif yardımlaşma ve kolektif karşılama yaptırmasıyla ortamının enerji düzenli, kesikli süreklisiydiler.

Enerji düzenli “kolektif birim zaman” daha çok oyun, eğlence birikimliydi. Bu oyun eğlence birikimli yaşantı kişiye kolektif yansımalı bir deney ve uygulama yapmanın etkisi ve dönüşmesi olacaktı.

Kolektif alan zorunlu olarak kişilere kolektif bir yansımadır. Kişiye göre olan kolektif yansımalı boş zaman etkinliklerine konu olan tekil eylemlerin imgesi, kolektif deneyimle kolektif yansımadan kaynaklıydı.

Bu kolektif alan içindeki kolektif yansımadan ötürü üreten yalın eylemleriniz bile artık kolektifti. Üretim yapan kişi emeği kolektif alanın taşı kuşu olmasından doğan kolektif zaman nedenle; üretim yapmaya matuf bilişe, buluşa, araç gerece dair hiçbir şey sizin değildi.

Dere sizin inşanız değil sizden önce hazır edilmiş bir kullanım ve bir mirastı. Ne öncesi olan ön hazırlık veya depo enerji sizindi, özel bağıntılı durum sahipliğiniz dışında ne de pert olduğunuz yerde sonrası olan akış sizindi.

Sizin dışınızda sizinle, sizin de yararlanmanıza amade kesikli bir durumla sürekliliktiniz. Bu süreç kolektif alan girişmeliydi. Bu girişme kolektif bir etkinlikle ortama kolektif bir keyfi boş zaman oluşturmaydı. Bu tür kişisi boş zaman eylemleri yine kolektif etki nedenle amaçlı uygulamaya dönüşüyordu.

Kolektif alan keyfi etkinlikle olan boş zaman içindeki eğitim, biliş, buluş, araç, teknik ve teknolojik kişisi uygulamaları kolektif sürecin içine kattı. Zaman kolektif artımlı zamandı. Davranış kolektif birikimle kolektife doğru kişisi akıl ve uygulamaydı.

Beyin sizin de olsa; beyni işletme işi eylem, sizin de olsa; beyinde işlenen bilgi ile beyni besleyici akışa geri bağlanım ile olan veriler, kolektif enformasyondu (bilgiydi). Kişinin kendi kapasitesinin üstünde eyleme olanak veren ortam, ön hazırlık ve donanım da; kolektifindi.

Kişisi us kolektif donanımlı, kolektif zamanlı, bilgi-bulgu olmakla; yapılan eylemli biliş buluş ta kolektifti. Dolaysıyla bilgi, buluş kolektif miraslı; kolektif aktarımlı bir biliş buluştu.

Yani doğal mekâna açılan kolektif alan içindeki akışıyla akış yapan dere kolektifti. Akışın ya da derenin veya akan çay içinde avlanan balık ta kolektifindi.

Çünkü akışı yaptıran, kolektif kuvvetti. Yine aynı minval üzerine derenin veya çayın yahut ta akış yapan sürecin avlanan kuşu da kolektifti.

Kuşa atılan taş, balığa saplanan ucu sivriltilmiş değnek olan zıpkın da derenin ortamı olmakla, derenin taşı da derenin ağacı da kolektifti.

Kolektif süreç; sağlatan tekil süreçli mekânın içine, yeni bir kolektif eylem alanı açmıştı. İşte üreten ilişkilerle üretim hareketi, ön ittifaklar; bu kolektif zamanlı, kolektif donanımlı, kolektif birikimli, kolektif eylem alanının eseriydiler.

Kolektif zaman olmasa üreten ilişki de olmazdı. Tekil eylemli zaman içinde tesadüfen belirip kaybolan bir üretim olsa da bu üretim süreklilik kazanamazdı. Kolektif kapasite sürekliliğe devam ettirici depo enerjidir.

Biten bir şeyle oluşan yeni şey, geri bağlanımla soyut depo enerji nedenledir. Sürekli oluşun, garanti oluşun sırrı, kolektif kapasite ve kolektif depo enerjili geri beslenmedir. Geri beslenme soyut depo enerjidir.

Mekân sal bir doğal ortam içine açılan kolektif birim zaman hareketi ilk biçimiyle doğada sağlama olan eylemlerdi. Doğada sağlama olan bu öncül zaman; her bir kişisi karşılanma olan temel süreçlere, bir güvence olan garanti sağladı. Bir sürekli oluş ya da devamlılık sağladı. Kolektif alan yapılan ve yapılacak olan eylem ve düşünmelere, biliş ve buluşa ivme ve kolektifi oluş damgasını kazandırdı.

Nasıl su hidrojen ve oksijen bileşimiyle ama özellikleri yönüyle su, hidrojen ve oksijenden bağımsız bir yansımaysa; toplumlar da kişilerle kişilerin korunan yasasıyla bileşimli olup; kişilerden ve kişiler bilinçli eylemden bağımsız bir yansımadır. Kolektif damga böyle bir şeydir.

Bu nedenle sizin uzvunuz yerinde olsa da toplumlar sizin kişisi istemli bilincinizden bağımsız olarak, sizin iradeniz dışında protez yapar. Bunu yaptıran irade kolektif irade olup, şimdiki üretken toplumlardır.

2