..E-posta: Şifre:
İzEdebiyat'a Üye Ol
Sıkça Sorulanlar
Şifrenizi mi unuttunuz?..
Anlamak beğenmenin başlangıcıdır. -Spinoza
şiir
öykü
roman
deneme
eleştiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katılımı
Yazar Kütüphaneleri



Şu Anda Ne Yazıyorsunuz?
İnternet ve Yazarlık
Yazarlık Kaynakları
Yazma Süreci
İlk Roman
Kitap Yayınlatmak
Yeni Bir Dünya Düşlemek
Niçin Yazıyorum?
Yazarlar Hakkında Her Şey
Ben Bir Yazarım!
Şu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm başlıklar  


 


 

 




Arama Motoru

İzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




21 Nisan 2018
Müruru Zaman 1  
Bayram Kaya
El kolektif sistem içine meşru olamadığı için Elohim gibi Adl veya adaletli, acıyan, merhamet eden, lütfeden vs. olmuştur. İlahın acıyacağı, merhamet edeceği, adaletli olacağı, lütuf edeceği durumlar söz konusu değildir. Ya da El’in Adl. olduğu konular, ilahın konusu olmamakla zaten farkında olunmayan adaleti bir durumdurlar.


:FJB:
Genellikle köleci kültürde erkeğe "seyittir" denme nedeni içinde; erkeğin mal-mülk sahipliği olmasının yanında erkeğin çalışan, kazanan güç olmasındaki tutumu da bunda çok büyük rol oynar! Güya erkek, sahipliği olmakla aklı ve iradesi olandır! Takdiri olandır! Tasarruf edendir! Tasadduk edendir. Bu bir gelenek ve tam bir köleci kültürdür. Bu nedenle köleci kültürde erkek kadına efendidir! Sahiptir!

Adalet; üreten ve paylaşan köleci toplumun işidir. Adalet gibi bir anlamın eyleme dönüştürülmesinde nasıl davranılır olacağına ilişkin öncel bir bilme yoktur. Adaletle olacak yetkince bir davranışı gösteren çizimin; daha baştan beri verilmekle tarifi edilmiş bir şema şekli, yoktur. Olamaz da. Nasıl ve ne şekil üretip; nasıl paylaşıyorsanız; ortaya çıkan üretim paylaşım tipine göre iradi adalet fikri ediniyorsunuz.

Tarih boyunca üretme ve ürettirme ilişkiniz. Sahiplik ve sahip kılma ilişkiniz; paylaşma ve paylaştırma ilişkiniz hep değişmiştir. Bu değişen ilişkilere göre irade ve adalet kavramını ortaya koyan mücadele şekliniz de değişmiştir. Mücadele şeklinin ilk tipi; yorum, mezhep içtihat vs. adı altında dinlere karşı olmuştur. Mücadelenin meşruiyet şekli de değişmiştir. Meşruiyet kavramı zihinsel bir geri bağlanım güden ilkedir.

El’den önce ortak kültür, ortak üretim ilişkisi, ortak bilinç, ortak hafıza, ortak yaşam birliği, ortak sahiplik, ortak benliğin ortak irade ve takdiri vs. vardı. Ortaklaştıran yapılar arası üretim hareketi bir tür biyo kültür olan “insanı” da ortaya koymuştu. İnsan kolektif oluşun ürünüdür. Köle ve efendi olan durumsa özel mülkiyetçi ortaklık tanımaz köleci ilişkinin ürünüdürler.

Burada şu tespiti de yapmak zorundayız. El öncesi kolektif yaşam hiçbir zaman bilimsel düşüncenin ışığında serpilip gelişmemiştir. Böyle bir şans karşılaşmasına hiç denk düşmemiş olmakla birlikte; sürece yön veren ana ve temel meşruiyet olmakla; bu süreç sezgisel, zorunlu, kaba bir ortaklaşmadır.

Meşruiyetten kopan süreçle dinler, meşruiyet yerine El’i koymuşturlar. Güya El’in sözünü meşruiyet diye koymuşlardır. Karşıt düşüncede El olmayanla söylenip, El görünümlü yorum ve mezhepler düalizmi içinde meşruiyetini bulmağa gayre etmiştirler. İnşacı geçmişten beri kesikli sürekliliği olan kolektif geçmişli temel; günümüze yakın bir süre içinde ancak “emek ve emek gücü” ekseninde bilimsel bir temele oturmakla, bilimsel meşruiyet bulmuştur.


Doğal kas gücü kolektif süreçle ancak emek ve emek gücüne dönüşmüştür. Emek ve emek gücü geçmişinde ve şimdi daima kolektiftir. Kolektif emek kişisi yetenekle, kişiler üzerinde parçalanan mutlaka ihtiyacına ve yeteneğine göre olan kişisi sahipliğe dönüşmüştür.

Gerçekliği, tarihselliği, öncel oluşu bulunmayan; öncel belirlenimle “mal, mülk sahipliğini meşruiyet kılan El” anlayışından doğan sahiplik yerine; “kolektif mirası ve kolektif kesikli sürekliliğin gücünü, sahipliğini esas alan referansla “emek ve emek gücü üzerinde” kişisel sahiplikler; ekseni çevrim edilmiştir.

Meşruiyet; düşünce ve eylemlere onaylatılmakla yapabilirliğe referansı olur. Önce olana göre, temel olana göre bağıntılı olması gereken demektir. Meşruiyet akla ve dayanışmaya kesikli sürekliliğini veren anımsatmadır. Bu nedenle meşruiyet hep kendisini, geri bağlanım yasasını arar.

Adaletse kendisini bir geri bağlanım yasasına göre değil de kendisine göre tanımlar. Yani üretim şeklini, üretim ilişkisini, sahipliğini ve sahiplik iradesini, sahipliğe göre paylaşımını hep kendisine göre tanımlar. Erkek, kadının üzerinde bir hakka sahiptir türü adalet anlayışı böylesi bir adalet anlayışıdır.

Adalet; meşruiyet te yani ilk olanda, tarihsel olanda kopmanın sonucudur. Hep meşruiyete göre olamamayı düzeltmenin yansımasıdır. Adalet ulamı oligarşiyle birlikte bir süre sonra hep değişime uğramıştır. Ne dinler, ne sistemler yetkin bir adalet ortaya koyamazlar.

Meşruiyetten sapan köleci sistem; kadın erkek arası meşruiyette adaleti erkeğin kadın üzerinde hakkı olarak da tanımlar. Meşruiyeti yanlış yargılar üzerine koyar. Ya da meşruiyeti köleci düzene göre olan doğru yargılar üzerine koyar. Ama köleci sistemin kendisi adaletse de, meşruiyet değildir. Kısaca İlah meşruiyet ligin kaynağı iken El meşruiyet siliğin kaynağıdır. Bu nedenle El adil ve adaletlidir.

El kolektif sistem içine meşru olamadığı için Elohim gibi Adl veya adaletli, acıyan, merhamet eden, lütfeden vs. olmuştur. İlahın acıyacağı, merhamet edeceği, adaletli olacağı, lütuf edeceği durumlar söz konusu değildir. Ya da El’in Adl. olduğu konular, ilahın konusu olmamakla zaten farkında olunmayan adaleti bir durumdurlar.

Adalet mutlak değildir. Adalet şimdiki sahiplik, şimdiki ürettirme ve paylaştırma ilişkinize göre olanı ortaya koymakla tanıdığımız bir ulamdır. Siz şimdiki ürettirme, sahiplik ve paylaştırma işinizle adalet adına neyi nasıl ortaya koyuyorsanız koyarsınız.

Ancak burada sizin de keyfiniz üzerinde olan bir nedenle, isteseniz de istemeseniz de sizin dışınızdaki temel nedenlerden ötürü sürecin kendi aksamaları ve sürecin kendi çelişkileri içinde sürecin kendi düzeltme rotorlarını da (döneçlerini de) ortaya koyarsınız. Siz de sürecin bilincindeyseniz bu bilince göre süreci; en az sürtüşen süreç akışması haline getirirsiniz.

Sistem köleci ve de kapitalist sistem olduğuna göre sistem daha çok efendilerin yararını gözeten süreç olması ile ideale yakın olmayan; mutlak olmayan; düzeltilmeye; özellikle de üretici emek veren kesimlerce mücadelesi verilmeye muhtaç bir köleci kapitalist adalettir.

Şimdiki ürettirme, paylaştırma ve sahiplik süreçleri insanı-insana (kendisine, emeğine ve bilincine): insanı-topluma (kolektif emeğe-kolektif güce-kolektif hafızalı bilince) ve insanı doğaya (bilime-bilgiye nesnel oluşa-zorunluluğa) yabancılaştırmıştır. Kalite olarak herkese göre değildir.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazıda yazanlara katılıyor musunuz? Eklemek istediğiniz bir şey var mı? Katılmadığınız, beğenmediğiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düşündüğünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazıları yorumlayabilmek için üye olmalısınız. Neden mi? İnanıyoruz ki, yüreklerini ve düşüncelerini çekinmeden okurlarına açan yazarlarımız, yazıları hakkında fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloğa geçebilmeliler.

Daha önceden kayıt olduysanız, burayı tıklayın.


 


İzEdebiyat yazarı olarak seçeceğiniz yazıları kendi kişisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluşturmak için burayı tıklayın.

Yazarın felsefe kümesinde bulunan diğer yazıları...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
İrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluşun Felsefesi (Açkı 2)
Sosyal İlişki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarın bilimsel ana kümesinde bulunan diğer yazıları...
Müruru Zaman 14
Sahiplik İmanı 1
Hatırlama 1
Mal mı, İnsan mı?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bağ Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarın diğer ana kümelerde yazmış olduğu yazılar...
Aslına Yüz [Şiir]
Vah ki Vah [Şiir]
İsis Dersem Çık Ereşkigal Dersem... [Şiir]
Görmez Şey [Şiir]
Tekil Tikel Tükel [Şiir]
ve Leddâllîn, Amin [Şiir]
Mavi Yare [Şiir]
Mevsimsel [Şiir]
Yıkılışa Direniş Direnişe Yıkılış [Şiir]
Meşrep 3 [Şiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayı yaşantılaşan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payı giderek azalmaktadır. Sosyo toplum bazlı, genel bir açılımla başlayan çalışmalarım da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazıların tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doğa bilim verileri güdülü çalışma olmasına gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok bağıntısıyla söylüyorsanız, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Şiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleştiri | İnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babıali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratıcı Yazarlık

| Katılım | İletişim | Yasallık | Saklılık & Gizlilik | Yayın İlkeleri | İzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Girişi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

İzEdebiyat bir İzlenim Yapım sitesidir. © İzlenim Yapım, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
İzEdebiyat'da yayınlanan bütün yazılar, telif hakları yasalarınca korunmaktadır. Tümü yazarlarının ya da telif hakkı sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadır. Yazarların ya da telif hakkı sahiplerinin izni olmaksızın sitede yer alan metinlerin -kısa alıntı ve tanıtımlar dışında- herhangi bir biçimde basılması/yayınlanması kesinlikle yasaktır.
Ayrıntılı bilgi icin Yasallık bölümüne bkz.