..E-posta: Şifre:
İzEdebiyat'a Üye Ol
Sıkça Sorulanlar
Şifrenizi mi unuttunuz?..
Herkes aynı notayı söylediğinde uyum elde edilmiş olunmuyor. -Doug Floyd
şiir
öykü
roman
deneme
eleştiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katılımı
Yazar Kütüphaneleri



Şu Anda Ne Yazıyorsunuz?
İnternet ve Yazarlık
Yazarlık Kaynakları
Yazma Süreci
İlk Roman
Kitap Yayınlatmak
Yeni Bir Dünya Düşlemek
Niçin Yazıyorum?
Yazarlar Hakkında Her Şey
Ben Bir Yazarım!
Şu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm başlıklar  


 


 

 




Arama Motoru

İzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




25 Nisan 2016
Felsefenin Doğuşu 8  
Bayram Kaya
Devam eden yazı.


:AJJC:
Günümüzde 100 haneli bir apartman yaşamı içinde bir ailemiz olsun. Ailemizin kendi yaşam alanı dâhilinde gerçekleştireceği çok hızlı davranışları olacaktır. Aynı ailemiz bloğa dek ortak kullanımlı sosyal alanlar içinde bulunmakla, ailemiz artık hızlı kararlar alıp kararlarını hızlı uygulayamayacaktır.

Ailemizin hane içi davranışının çabukluğuna göre ailemizin ortak alan içindeki tutumu bir hayli yavaşlamıştır. Kişi ortak kullanımlı alanın içinde salt başına kararlarını alamaz olacaktır. Alınan kararlar kendisinin istediği gibi istediği zaman zarfında yapılamaz olacaktır. Yani apartmanın zamanı, ailemizin zamanına göre yavaşlamıştır.

Nasıl tekil insanın çok hızlı ve ani olan kişisi davranışlarına göre kişinin kişilerle olur birbirine bağlı olan grup davranışı; kişi davranışına göre yavaşlamışsa; totem grup davranışı da grup gibi sosyal yapı davranışları karşısında yavaş kalır. Bir ön ittifak içindeki totem grup davranışı da, ittifakı gruba bağlı oluşuyla hızlanıyordu. Yani ittifakın kısmen yavaşlayan zamanı; totem grubun tezliği karşısında yavaşlayan ittifak zamanıydı.

Ama ittifakın yavaşlığı içinde olan bir gerçekleşme; totem grup tezliği içinde gerçek eşişin elde ettiği sağlamadan kat kat fazlaydı. Bir totem grubun, ittifakı grupla eş zamanlı paralel zamanlı iş üretmedeki eldesi, totem grubun elde edemeyeceği ve totem grubun tezliğinin başarılı olamayacağı kadar çok büyük sonuçları elde ediyordu.

Ama kişiye göre yavaşlamış gibi olan grup zamanının kişi ile girişmesi, kişinin kendi çapına göre ve kişinin göze alamayıp ta cesaret dahi edemediği işlerde grubun yavaşlayan zamanı; kişiye güç kuvvet, özgürlük, cesaret, başarı ve bir kullanımın yarar şekli oluşuyla, kişiye geri dönüyordu.

Doğan melez, bir paylaşıma uğrayana dek doğuran dâhil hiç kimse tarafından emzirilemezdi. Böylesi bir teşebbüs mundarlık oluşla tabu addedilirdi. Ancak bir gruba, pay olarak verilen melez çocuk; o grubun İnanna’ları tarafından emzirilerek o totem grubun aiti olurdu. Böylece melez; o totem grup mesleğinin hünerlerini, geleneğini öğrenip; ittifakın da uyrukluğu içinde olurdular.

Böylesi paylaşıma uğrayan kişi; kendisini emziren İnanna ilahını ve doğurtanı olan Gılgamış ilahını bilmek zorundaydı. Bir paylaşımla çocuk zorunlulukla kendisini doğuran kadın grubuna verilebileceği gibi kendisinin doğurmayan kadının grubuna da verilirdi.

Bu durumda çocuğun anaları çocuğu doğurmuşta olabiliyordu. Doğurmamış ta olabiliyordu. Yani şimdiki ana dediğimiz süreçte analar çocuğu doğursa da anaydı doğurmasa da anaydı. Ha keza doğurtan babalarda aynıydı. Mantık buna göre işliyordu. Doğurma doğurtma aitliği belirleyici değildi. Bu nedenle akrabalık sosyal sürecini bizim gibi anlamıyorlardı.

Yine bu nedenle ilahlar, bu tarihsel mesaja ve bu tarihsel yasaya dayanakla; emzirmelerin belirleyici oluş temsilcileri olan kadın ve erkek cinsiyeti kimlikle melez aitliğini belirtirlerdi.

İttifakı dönem melezlerini emzirmekle, melezine; uyrukluk veriyordu. Karşılıklı girişmenin ürünü olan melezleri, grubun biri tarafından emzirilmekle ittifakı aitlik kazandırıyordu. Saf ilah soyun yitmekle boşalan yerleri melez aitlikle ikinci nesil ilah çocukları tarafından dolduruluyordu.

Köleci dönem totem ya da ittifak aiti tabucu anlayışla cinsel ilişki kurmayacaktı. Cinsellik doğanın biyolojik bir korunum ve korunanı (bencilliği) sürdürme yasasıdır. Köleci dönem evlilikleri biçimleyecekti. Ve köleci dönem totem eşler ya da karşı totem eşler arası evliliği aşağılık bulacaklardı Bu nedenle köleci dönem malı mülkü olma esasına göre efendilerle efendiler-kölelerle köleler arasında evlilikler olmakla sınıflar arası evlilikle sınırlanıp davulu dengi dengine vurduracaktılar. Köleci dönem, miras bırakan aile evlilikleriydi.

İttifakın ürünü olan melezi çocuk; meşru yoldan paylaşılıp iyeliği verilen totem grup aitleri tarafından emzirmekle melezlere aitlik verilirdi. Totem grubun kadın erkek çoğulluğu o grup kadın ilah ve erkeklerinin tekil temsilciliğiyle belirtiliyordu.

Emziren bir İnanna ya da Geştinna figürü, o totem temsilciliğin tüm kadın tekilliğiydi. Yine görülen totem mesleği işe göre ürün ya da tohum aşılayıcısı bir Dumuzi, ya da Enki erkek figürlü sembolizm de o totem aitliğin tüm erkek temsilciliğinin tekil halidir. Yani ittifak içinde ilahlar politeisti iken; bir ilah, bir grup temsilciliği oluşla; çoğul grup kişilerinin, tekil halidir.

İsimler henüz totem ya da ilah tekil aitlik temsilciliği olmakla belirtiliyordu. El’in yeri, Enki’nin yurdu. Dumuzi’nin milleti. Kiş’in şehri gibi tanımışlıklar isimdi. Emzirme, kadın hünerli kurum oluşla işlevdi. Yapının inşası içinde kadının biyolojik rolü kurum olmanın rolü olmuştu.

Köleci dönemdeki mana anlayışı gibi Havalar, âdemi baştan çıkarmak yerine, gerçek bir sosyo toplumsa görevle ittifak aitliği verdiği melezine şimdiki vatandaşlık gibi ittifakı vatandaşlığı verip ittifakı genelce davranmasını sağlıyordu. Hem de melezine totem aitlik verişle özel bağıntı ilişkisi kazandırıyordu.

Baştan çıkarma işi güç elde etmek için, güce rücu için olabilirdi. Oysa gerek totem dönemde totemi grup gücü, gerekse ön ittifakı dönemde ittifakın gücü aitleri kadarla kendisindeydi de. Güç elde etme ve güce sığınma mülkiyetçi özel ilişkinin olduğu köleci dönemde olmakla havaların Âdemi kandırıp baştan çıkarması işi köleci dönem kurgulu mana anlatımıdır.

Ön ittifaklı dönemde kuvvetle ve önemle ortaya konan şey doğurtan ve doğurganlıktık. Totem dönem yalıtılmışlığı içinde bu atıfiyet yoktu. İttifakı başlangıç hareketi içinde totem grupla, grup kadınlarının emzirme işi görev oluşla ilahi muktedirlikle anlaşılıp söyleniyordu.

Grupların özellikçe ve belirlenimce olan atıfları, grubun kadın ve erkek bireylerine dek atıf özellikleri olmasına dek dağılıyordu. Emzirmedeki meşruiyeti oluş, kadın ve erkek melez cinse aynı aitlik hakkını tanıyordu. Böylece gruptaki kadın erkek cinslere dek ilah tanımları ve bu ilk aşamadaki ilahtı grubun kendisi olan saf ilahların gördükleri işler, melezler üzerinde kayıtsız şartsız yaptırım oluşun imgesel bir algısına neden oluyordu.

Melezler kendi doğumlarını hazırlayan karşıt gruplardı oluşumun tutumlarını haliyle kadim oluşla algıladılar. Bu bağlamda gruplar tarafından melezlerin kendilerine uygulanan geçiş ritüelleri vardı. Bu nedenle, grupla melezin arasına ritüel bağlacı sokulmuştu. Melezle grubu arasında aşması gereken ritüeli mekân doluluğu nedenle, melezin kendi ile grubu arasındaki öznel imgeli atıflar oluşup, bu atıflar melez kişilerin nazarında önemsenip kutsanıyordu.

Yalın totemi aitlik içinde beliren kadın ve erkek olan kişiliklerin baskın, yaptıran özellikleri totemi gözünde geçerli olandı. Melezin nazarı dikkatinde uyanan intiba; karşıt grupların her birinin ve her birinin aiti olan kadın erkek kişilerin, melez gözünde birer yaptıran olmalarıydı.

İttifakın karşı grup ilahlarıyla birlikte onayladıkları uzlaşı konuları, ön ittifak içinde geçerliydi. Geçerli olan şey melezler üzerinde baskın bir etki olup, bu etki yaptırım gücü olucu anlayışla yürürde olmayı melezine zerk ediyordu. İttifakı ortamın içiyle yürür de olan bu yaptıran güce hareket yeteneği veren şey; ittifakın içindeki, ittifakı alanın; alan etkisiydi. Bu etkiler melezlerin gözünde ilahi tutumların belirmesiydiler. Bu alan etkimeli ilahtı özelliklerin ortamı biçimlemesi; etki oluşla melezlerinde nazarında yansıyordu.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazıda yazanlara katılıyor musunuz? Eklemek istediğiniz bir şey var mı? Katılmadığınız, beğenmediğiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düşündüğünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazıları yorumlayabilmek için üye olmalısınız. Neden mi? İnanıyoruz ki, yüreklerini ve düşüncelerini çekinmeden okurlarına açan yazarlarımız, yazıları hakkında fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloğa geçebilmeliler.

Daha önceden kayıt olduysanız, burayı tıklayın.


 


İzEdebiyat yazarı olarak seçeceğiniz yazıları kendi kişisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluşturmak için burayı tıklayın.

Yazarın felsefe kümesinde bulunan diğer yazıları...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
İrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluşun Felsefesi (Açkı 2)
Sosyal İlişki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarın bilimsel ana kümesinde bulunan diğer yazıları...
Müruru Zaman 14
Sahiplik İmanı 1
Hatırlama 1
Mal mı, İnsan mı?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bağ Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarın diğer ana kümelerde yazmış olduğu yazılar...
Aslına Yüz [Şiir]
Vah ki Vah [Şiir]
İsis Dersem Çık Ereşkigal Dersem... [Şiir]
Görmez Şey [Şiir]
Tekil Tikel Tükel [Şiir]
ve Leddâllîn, Amin [Şiir]
Mavi Yare [Şiir]
Mevsimsel [Şiir]
Yıkılışa Direniş Direnişe Yıkılış [Şiir]
Meşrep 3 [Şiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayı yaşantılaşan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payı giderek azalmaktadır. Sosyo toplum bazlı, genel bir açılımla başlayan çalışmalarım da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazıların tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doğa bilim verileri güdülü çalışma olmasına gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok bağıntısıyla söylüyorsanız, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Şiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleştiri | İnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babıali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratıcı Yazarlık

| Katılım | İletişim | Yasallık | Saklılık & Gizlilik | Yayın İlkeleri | İzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Girişi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

İzEdebiyat bir İzlenim Yapım sitesidir. © İzlenim Yapım, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
İzEdebiyat'da yayınlanan bütün yazılar, telif hakları yasalarınca korunmaktadır. Tümü yazarlarının ya da telif hakkı sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadır. Yazarların ya da telif hakkı sahiplerinin izni olmaksızın sitede yer alan metinlerin -kısa alıntı ve tanıtımlar dışında- herhangi bir biçimde basılması/yayınlanması kesinlikle yasaktır.
Ayrıntılı bilgi icin Yasallık bölümüne bkz.