Çocuklar, hayâl gücüyle sınır tanımayanlar…

Çocuklar, sorularıyla dünyayı anlamaya çalışan efsunlar…

Çocuklar, anlayamadığımız geçmişimiz ve geleceğimiz….

“Çocuk merak eder. Bir sürü soru sorar ve kesin inandırıcı cevaplar bekler. Çocukların sorularıyla oyun oynanmaz, kaçamak yanıtlar verilmez. Fransa’daki göçmenlerle ilgili bir yasa tasarısı için Paris’te düzenlenen bir protesto gösterisine kızım da benimle birlikte katıldı ve beni ırkçılık konusunda sorguya çekti. Uzun uzun konuştuk; ırkçı doğmadığımızı, sonradan böyle olduğumuzu çocuklar başkalarından daha iyi anlar. Kızımın sorularını yanıtlamayı deneyen bu kitap, henüz ön yargıları olmayan ve anlamak isteyen bütün çocuklara sesleniyor. Bunu okuyacak yetişkinlere gelince, umarım yazdıklarım, çocuklarının önceden kestirilemeyecek kadar bunaltıcı sorularını yanıtlamalarına yardımcı olur.” diyor arka kapakta yazar. Yazarın söylediklerine katılmakla birlikte sadece çocuklara değil yetişkinlerinde sorularına cevap verebilecek, defalarca okunması gereken didaktik bir kitap.

Birbirini takip eden, birbirinin tamamlayıcısı olarak sorulan sorular ve verilen cevaplardan meydana getirilen kitap, 122 soru ve cevabından oluşmaktadır. Sorular ve sorulara verilen cevaplar açıklayıcı anlatımla, anlaşılır bir üslupla kaleme alınmıştır. Kitap sadece çocuklara değil toplumun her kesimine hitap etmekte ve her kesim tarafından da okunması gerekmektedir. Özellikle Fransa’nın “sözde soykırım” mı inkâr etmeyi suç sayan yasayı kabul ettiği günümüzde bu önem artmaktadır. Bize “düşünce özgürlüğü, insan hakları…” gibi değerlerden bahseden Batı’nın nasıl bir geçmişe sahip olduğunu da hatırlatan okunması gereken bir eser.

Yazar “giriş” bölümünde şöyle diyor: “Her ne kadar 8-14 yaş arasındaki çocuklar için düşünüldüyse de, gönlüm yazdıklarımın herkes tarafından okunmasından yana: Ana babalar da okumalı.” Yazara katılmamak mümkün değil. Eğitimin ailede başladığı ve ailede atılan temellerin kolay kolay yıkılmadığı veya değişmediği, değiştirilemediği düşünüldüğünde, sadece çocukların sorularıyla köşeye sıkıştığımız zamanlarda yardımcımız olması için değil, geleceğin sahipleri olan çocuklarımızı iyi bir şekilde yetiştirebilmek için de bu kitabı okumak gerekli ve önemlidir. Özellikle yaşadığımız 21. yüzyılda bu önem zirveye tırmanmış durumdadır. Dünyanın her yerinde egemenlik kurabilmek için “süper güç”lerin çekiştiği tarlada ezilen “çimen”ler olmamak, her ne kadar hayal olarak görünse de “dünya barışı” için “düşünebilen bir gelecek” yetiştirebilmek adına okunması gereken bir kitap “Kızıma Irkçılığı Anlatıyorum”.

Yazar sonuç bölümünde şöyle bir cümle kullanır: “Karışmak karşılıklı olarak zenginleşmektir.” İşte, ırkçılıkla olan mücadelenin sloganı, anahtarı olarak kullanılabilecek bir cümle bu. Ancak şunu da unutmamak gerekir ki; “karışırken kaybolmamak, erimemek” de önemlidir. Çünkü kültürün temelinde öz değerler vardır. Öz değerleri korumak, sahip çıkmak farklı, öz değerlerini zorla evrenselleştirmeye çalışmak farklıdır. Unutmamak gerekir ki varlığımız ancak kültürümüzün devamını sağlayabildiğimiz zaman mümkündür. Öz değerleri korumadığımız, sahip çıkmadığımız sürece evrensel değerlere de ulaşamayız; kukla olmaktan başka!



Kapak Resmi: Siyahlar beyazların oyuncakları mı? Kitabın kapak resmini gördüğümde aklıma gelen ilk soru bu oldu: Siyahlar beyazların oyuncakları mı? Sizde bakın ve düşünün! Oldukça etkili ve düşündürücü bir kapak resmi hazırlanmış. Sizce de “Siyahlar beyazların oyuncakları mı?”.

s. 50

Cezayirlilerin her şeyini aldılar

Adlarıyla birlikte ülkelerini

İlahi dilleriyle sözlerini

Beşikten mezara giden yolda

adım attıran bilgeliği

buğday yüklü toraklarını

Sular çağlayan bahçelerini

Ağızlarındaki ekmeği

ve ruhlarının ekmeğini

(…)


Her şeyin dışına itildi Cezayirliler

Yaşadıkları toprağın öksüzü

Anısız ve geleceksiz bir bugünün

tutsağı yaptılar onları


Cezayirli Şair, Jean Amrouche

Şiir fazla söze yer bırakmıyor. Bugün bize insanlık dersi verenlerin dünyaya neyi miras bıraktığını her alanda tartışmamız gerekiyor. Mıchael Köhlmeıer’in Tanrıların Masalları adlı kitabından Avrupa’nın nasıl kurulduğunun mitolojik öyküsünü – Europa ve Kardeşi Kadmos- okumak gerekiyor. Avrupa’nın tarihine ve bugününe baktığımızda bakalım siz mitolojik öykünün neresine inanacaksınız?


Kitap hacimli değil. Küçük boyut, 61 sayfa. Konsantre olarak on beş-yirmi dakikada okuyabileceğiniz kalınlıkta. Soruların ve cevapların anlatımı oldukça akıcı. Okumaya başladığınızda bitirince bırakıyorsunuz. Herkese iyi okumalar.


Kitabın özgün adı: Le racisme expliqué á ma fille

Yazarı: Tahar Ben Jelloun

Fransızca aslından çeviren: Alev Er

1. baskı: İstanbul, Haziran 1998

Kontiki Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.

Baskı: Mart Matbaacılık Ltd. Şti.

İşte Hayat Kitaplığı-1

ISBN 975-6903-05-8

Tahar Ben Jelloun Kimdir?



1944 yılında Fas’ta doğan yazar 1971 yılında Fransa’ya göç ederek Paris’te yaşamaya başlar.Şiir yazmaya ara vermeyen yazar Fransa’ya gittiğinde ilk şiir kitabını yayınlar. Kutsal Gece adlı romanıyla 1987 yılında Fransa’nın en önemli ödüllerinden biri olarak kabul edilen Goncourt Ödülü’nü alır. Bu ödülü alan ilk Fas’lı kişidir. Şair, romancı, denemeci olarak tanınan yazar 1984 yılınsa Mitterand tarafından kurulan Fransız Yazını Yüksek Konseyi’ne de üyedir.

Yazarın öğrenim hayatı da önemlidir. Ortaöğrenimini Tanca’da; yükseköğrenimini Rabat’ta görmüştür. Fransa’da sosyoloji ve psikiyatri okumuştur.


Türkçe’ye Çevrilen Kitapları:

Tanca’da Sessiz Bir Gün, Hata Gecesi, Yoksullar Hanı, Bay Ahlak’ın Çöküşü, Kör Melek, Kızıma Irkçılığı Anlatıyorum.

Ahmet Çaylar