Toplum olarak, insanların kötü yönlerini ve açıklarını aramaya meyilliyiz.Şüphe,zan ve tahminlerle hareket ederiz.En ufak bir lâf duyduğumuzda bunu süsleyip abartarak gördüğümüze yayarız.Söze hep zanla başlarız.Oysa Peygamberimiz: “Zannın çoğundan sakınınız.Çünkü zan,sözün en yalan olanıdır.” buyurarak bizlere uyarıda bulunmuştur.
İnsanları karalamak,toplumdan tecrit etmek ve şahsiyetleriyle oynamak kolaydır.Çevresindeki kişilerin kusurlarını araştırıp onlarla alay etmek bir kişilik sorunudur.Önemli olan,insanların zayıf yönlerini tekmil edip onları topluma kazandırmaktır.Yüce Rabbimiz,Hücûrat Suresi’nin 12.ayetinde çok sert uyarı ve tavsiyelerde bulunarak insanları hakikate ve tövbeye davet etmektedir:
“Ey iman edenler!Zannın bir çoğundan kaçının. Çünkü bazı zan vardır ki günahtır.Birbirinizin kusurunu araştırmayın.Kiminiz de,kiminizi arkasından çekiştirmesin.Sizden herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı?İşte bundan tiksindiniz!..Allah’tan korkun.Çünkü Allah tövbeleri kabul edendir.Çok esirgeyendir.”
Her insan hata yapar.Peygamberler bile zaman zaman hata yapmıştır.Önemli olan yanlışta ısrar etmemektir.Küçük davranış bozukluklarını büyütmek ve insanları lekelemek anlamsızdır.Her insanın kendine mahsus düşünce ve planları vardır.Bize mantıksız gelen davranışların mantıklı gerekçeleri olabilir.Hislerimizle hareket etmemeliyiz.Bu konuda da Peygamberimizi ölçü almalıyız.Hz.Muhammet(SAV) bu mevzuda şöyle buyurmuştur: “Ey dili ile iman edip,kalben tasdik etmeyenler!...Müslümanlara eziyet etmeyiniz,Onların gizli taraflarını araştırmayınız.Allah,müslüman kardeşinin gizli taraflarını araştıranın gizliliklerini araştırır.Ve Allah kimin ayıbının peşine düşerse;evinin içinde bile olsa,onu insanlara karşı mahcup eder.”
İçinde azıcık sevgi,hoşgörü ve iman olan kimse müslüman kardeşinin ayıplarını teşhir etmez.Çünkü yarın,kendisinin de böyle bir durumla karşılaşabileceğini düşünür.Bazı insanlar sırf kıskançlık ve çekemezlik yüzünden kusur ararlar.Gördüklerini dile getirdiklerini ifade ederler.Bunun doğal bir davranış olduğu iddiasında bulunurlar.Oysa var olanı,sözkonusu kişinin arkasından söylemek gıybettir.Yukarıdaki ayette de görüldüğü üzere bu hareket,kardeş eti yemekle eşdeğer çirkin bir davranıştır.
Peygamberinizin dediği gibi: “Her kim bir müslümanın ayıbını örterse,Allah(c.c.) kıyamet gününde onun ayıplarını örter.” Ayıplarımızın örtülmesini istiyorsak gıybet illetinden kurtulmalıyız.İnsanları aşağılamak bize hiçbir şey kazandırmaz.Yunus’un ifadesiyle sözlerimi bağlamak istiyorum:
“Gelün tanışuk idelüm
İşün kolayın tutalum
Sevelim,sevilelim
Dünya kimseye kalmaz.”
e-mektup: mnihatmalkoc@hotmail.com
